اتصال امیتر مشترک (CE)
همانطور که از نام برمیآید، این بار پایهی امیتر بین دو سیگنال ورودی و خروجی ترانزیستور مشترک واقع میشود. آرایش مداری امیتر مشترک برای دو ترانزیستور NPN و PNP را در تصویر زیر ملاحظه میکنید.
مانند آرایش بیسمشترک، در اینجا هم پیوند امیتر در بایاس مستقیم و پیوند کلکتور در بایاس معکوس هستند. جریان الکترون ها هم درست مشابه حالت بیسمشترک کنترل میشود. جریان ورودی این آرایش، جریان بیس(IB) است و جریان خروجی آن جریان کلکتور( IC ).
ضریب تقویت IB یا بتا B
نسبت تغییرات جریان کلکتور یعنی ∆IC ، به تغییرات جریان بیس یعنی ∆IB را ضریب تقویت جریان بیس میگوییم.
رابطه بین α و β
میخواهیم ببینیم بین این دو ضریب چه رابطهای وجود دارد؛
پس میتوانیم بنویسم:
و داریم :
از رابطهی بالا مشخص است که اگر α به سمت 1 برود، β به سمت بینهایت خواهد رفت.
بنابراین بهرهی جریان در آرایش امیتر مشترک بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل است که در بیشتر مدارهایی که ترانزیستور در آنها کاربرد دارد، از این آرایش استفاده میشود.
محاسبه جریان کلکتور
گفتیم که در آرایش امیترمشترک، IB ورودی است و IC خروجی. پس خواهیم داشت:
اگر پایهی بیس مدار باز باشد، آنگاه IB = 0 و جریان کلکتور- امیتر در حالی که بیس مدار باز باشد را ICEO مینامیم.
با وارد کردن این عبارت در معادلهی قبلی :
به این ترتیب عبارتی برای محاسبهی جریان کلکتور بدست آوردهایم.
ولتاژ زانویی
ولتاژ هدایت یا ولتاژ آستانه ، همانطور که از دیود ها خاطراتان است دیود های سیلیکونی برای هدایت به یک ولتاژ 0.7 ولت بطور تقریبی نیاز داشتن ، در ترانزیستور ها هم چنین ولتاژی وجود دارد که به ولتاژ زانویی معروف است. با کمی تامل در عکس زیر میتوانید مفهوم این ولتاژ را دریابید.
ویژگیهای اتصال امیتر مشترک
- این آرایش بهرهی ولتاژ و جریان خیلی خوبی ایجاد میکند.
- اگر VCE را ثابت نگه داریم، با تغییر کوچکی در VBE، جریان IB با سرعت بیشتری نسبت به آرایش بیس مشترک، تغییر خواهد کرد.
- برای هر مقداری از ولتاژ VCE که بالاتر از ولتاژ زانویی باشد، IC تقریبا برابر با β*IB است.
- مقاومت ورودی یا ri، نسبت تغییرات ولتاژ بیس-امیتر، به تغییرات جریان بیس است، در حالی که ولتاژ vce ثابت باشد.
- از آنجا که مقدار مقاومت ورودی بسیار کم است، مقدار اندکی VBE برای ایجاد یک IB بزرگ کافی است.
- مقاومت خروجی نسبت تغییر ولتاژ VCE به تغییر جریان کلکتور، در IB ثابت است.
- مقدار مقاومت خروجی آرایش امیترمشترک، از مقاومت خروجی آرایش بیس مشترک کمتر است.
- این آرایش عمدتا در مدارهای مورد استفاده برای پایدارسازی مدار بایاس و یا کاربردهای مربوط به فرکانس صوتی ، استفاده میشود.
پایان این جلسه ، امیدوارم که از این جلسه مطالب مفیدی را یاد گرفته باشید ، ادامه نوشته ها را اینجا دنبال کنید.
اگر این نوشته برایتان مفید بود لطفا کامنت بنویسید.
سلام
مطالب مفید بود
فکر کنم جای NPN و PNP در شکل بالا جابجا شده