اتوماسیون چیست؟ بیایید تا با بیانی ساده و قابل فهم؛ بیاموزیم که در منابع علمی اتوماسیون به چه معناست. ممکن است که تا به حال در آموزشهای زیادی چه در این سایت و چه در منابعی دیگر، واژههای اتوماسیون یا اتوماسیون صنعتی به گوشتان خورده باشد و به این فکر کرده باشید که اتوماسیون واقعا چیست و به چه صورت انجام میشود.
در این آموزش که به شما ارائه میدهیم، میخواهیم به سراغ این مسئله برویم و با زبانی ساده و بدون درگیر شدن با پیچیدگیهای موضوع، شما را با این مفهوم پرکاربرد آشنا کنیم. پس بیایید بدون فوت وقت شروع کنیم!
فرض کنید که وارد یک اتاق تاریک میشویم. اولین کاری که به ذهنمان میرسد که در این اتاق تاریک انجام دهیم چیست؟
بله، طبیعتا روشن کردن یک لامپ. و روشن کردن لامپ در واقع امر به معنای پیدا کردن کلید برق روی دیوار و فشار دادن آن است. حالا فرض کنید به جای آنکه در آن اتاق از یک کلید برای روشن کردن لامپ استفاده شده باشد، یک سنسور در اتاق نصب کنیم.
درون این سنسور دقیقا مشابه کلید معمولی، یک اتصال باز مداری وجود دارد. عملکرد سنسور مبتنی بر همین اتصال است به این ترتیب که به محض مشاهدهی ورود کسی به اتاق، آن اتصال باز را میبندد و در نتیجهی بسته شدنش لامپ به طور خودکار روشن خواهد شد.
زمانی هم که آن فرد اتاق را ترک میکند و فرد دیگری هم در اتاق (یا لااقل در میدان دید سنسور) حضور ندارد، اتصال مذکور مجددا باز میشود و لامپ اینبار به طورخودکار خاموش میشود.
پس واضح است که در صورت وجود چنین سنسوری دیگر نیاز نخواهد بود که خود ما در حین ورود یا خروج از اتاق کلیدی را فشار دهیم. در این سیستم جدید روشن و خاموش شدن لامپ به صورت خودکار انجام خواهد شد و سنسور آن را مدیریت میکند. به این صورت که به محض ورود ما لامپ را روشن میکند و به محض خروج ما و عدم حضور دیگری، آن را خاموش خواهد کرد.
اگر همین روشن شدن لامپ اتاق را یک پروسه(فرآیند) در نظر بگیریم، زمانی که لامپ را با کمک کلید و خودمان روشن و خاموش میکنیم، پروسه به صورت دستی انجام شده است و زمانی که یک سنسور وظیفهی روشن و خاموش کردن را با در نظر گرفتن ورود و خروج افراد بر عهده میگیرد، میگوییم پروسه به صورت اتوماتیک ( خودکار ) انجام شده است. به این ترتیب در انجام یک فرآیند، دو مفهوم “دستی” و ” اتوماتیک” را در مقابل هم خواهیم داشت.
شیوهی دستی در مقابل اتوماتیک
خب ؛ واضحترین تفاوت میان این دو مود انجام یک فرآیند چیست؟ آفرین! مسلما شیوهی اتوماتیک برای ما زحمت کمتری خواهد داشت چرا که دیگر نیازی نیست که خودمان کاری انجام دهیم ( مثلا کلید را روی دیوار پیدا کنیم و آن را فشار دهیم تا لامپ روشن شود.)
همچنین از نظر مصرف انرژی هم شیوهی اتومات بهینه تر از شیوهی دستی است. در شیوهی اتومات سنسور خروج یا عدم حضور فرد در اتاق را تشخیص داده ونهایتا ظرف دو الی سه دقیقهی بعد لامپ را خاموش میکند.
در حالیکه در شیوهی دستی بسیار محتمل است که افراد فراموش کنند که در حین خروج لامپ را خاموش کنند. بنابراین انتظار دور از ذهنی نیست که در شیوهی اتومات شاهد مقادیری واقعی از صرفهجویی در انرژی باشیم. این یک مثال خیلی ساده از انجام فرآیندها به دو شیوهی اتوماتیک و دستی بود.
حالا بیایید همین مفهومی که یاد گرفتهایم را به فرآیندهای انجام شده داخل یک کارخانه ببریم. فرآیندهای دستی در مقابل فرآیندهای اتوماتیک. زمانی که در مورد یک خط تولید صحبت میکنیم، همیشه یک نقطهی آغاز برای این خط وجود دارد و یک نقطهی پایان.
نقطهی شروع جایی است که مواد خام اولیه وارد کارخانه میشوند و نقطهی پایان جایی است که محصول نهایی تولید شده و آمادهی بارگیری است. بین این دو نقطه فرآیندی وجود دارد که طی مراحلی آن مواد اولیه را به محصول نهایی مد نظر تبدیل میکند. بنابراین در هر خط تولیدی ما با یک پروسه مواجه هستیم. مواد خام اولیه ورودی این پروسه هستند و محصول نهایی را هم خروجی پروسه در نظر میگیریم.
دقیقا مانند پروسهی روشن و خاموش کرند لامپ یک اتاق، پروسهی تولید یک محصول در کارخانهها نیز میتواند به دو صورت دستی یا اتوماتیک انجام بگیرد. اگر بخواهیم به صورت دستی آن را انجام دهیم، باید تعدادی نیروی انسانی استخدام کنیم که کارهای لازم در طول پروسه را انجام دهند. اما در صورت اتوماتیک بودن، میتوانیم سیستمی را جایگزین نیروی انسانی کنیم که تمام کارهای لازم در خط تولید و یا لااقل بخشهایی از آنها را برعهده میگیرد و بدون نیاز به دخالت ما به صورت خودکار انجام میدهد.
بگذارید با یک مثال بحث را ملموس تر کنیم. فرض کنیم که شما قصد دارید یک خط تولید کاپکیک راه بیندازید. برای این کار چه باید بکنید؟ کلیت فرآیند تقریبا به این شکل است که یک سری مواد خام اولیه باید به عنوان ورودی دریافت شوند و اقداماتی بر روی آنها انجام شده و در نهایت کاپکیکهای خوشمزه به عنوان خروجی آماده شوند.
در شروع این طرح که هنوز بودجهی محدودی دارید و مشتریهایتان هم محدود هستند، احتمالا تنها کاری که میتوانید بکنید این است که یک یا چند نفر را استخدام کنید و به آنها آموزش دهید که چگونه با دستورپخت مخصوص شما، کاپکیک بپزند.
با انتخاب این شیوهی تولید دستی والبته محدود، شما قادرخواهید بود که کاپکیکهایی را در تعداد معقول و مشخص، با کیفیت تقریبا ثابت تولید کنید. اما به محض اینکه کسبوکارتان رشد کند و بخواهید تعداد را افزایش دهید، تولید کاپکیک با کیفیت بالا و ثابت به روش دستی دیگر ممکن نخواهد بود. چرا که در هنگام تولید با مقیاس بالا، میزان خطای انسانی نیز ناگزیر افزایش خواهد یافت.
مثلا فرض کنید یکی از کارکنان، یکی از مواد اولیه را سهوا بیشتر از مقدار گفته شده بریزد، در این صورت مزهی تمام کاپکیکهای پخته شده در آن گروه با بقیه فرق خواهد داشت. و این به معنای ثابت نبودن کیفیت کار شماست. این کیفیت متغیر در در طولانی مدت و بالاخره منجر به کاهش مشتری و در حقیقت از دست رفتن سرمایه خواهد شد.
برای حل این مشکل چه باید کرد؟ بهترین راهحل این است که به سراغ یک شرکت مهندسی بروید و از آنها بخواهید که خط تولید کاپکیکهای شما را اتوماتیک کنند.
با داشتن پروسهی تولید اتوماتیک، به ماشینآلات بیشتر و کارکنان کمتری نیاز خواهید داشت. این جمله به این معناست که در این سیستم جدید، ماشینها قرار است وظیفهی انجام بسیاری از کارهایی که تا پیش از این به عهدهی نیروی انسانی بود را به عهده بگیرند و آنها را دقیقتر، سریعتر و کمدردسرتر انجام دهند.
به این ترتیب به کمک اتوماسیون شما قادر خواهید بود که کاپکیکهای بیشتری تولید کنید که همگیهم کیفیت بالا و یکسانی دارند. در نتیجه سریعتر خواهید توانست کسبوکارتان را توسعه دهید.
همین مفاهیم و اصول اتوماسیون میتوانند در صنایع دیگر نیز به کار گرفته شوند. صنایعی مانند تولید گاز، روغن، اتومبیلسازی و … . با این تفاوت که در این صنایع معمولا بسیار مهم است که محصول نهایی حتما مطابق با استانداردهای روز تولید شود. بنابراین لازم است که پروسهی خط تولید اتوماتیک آنها مرتب به روزرسانی شود.
اتوماسیون صنعتی
در انتها و به عنوان جمعبندی میتوانیم اینطور بگوییم که اتوماسیون صنعتی چیزی نیست به جز پروسهی تولید در مقیاسهای بالا، با درجههای بالایی از کیفیت و دقتی خللناپذیر.بنابراین زمانی که میخواهیم محصولی را درشمارگان بالا و با کیفیت ثابت تولید کنیم بهترین کار این است که به یک شرکت مهندسی مراجعه کنیم و از آنها بخواهیم که فرآیندهای خط تولید کارخانه یا تجارت ما را با روشهای اتوماسیون برایمان طراحی کنند.
فیلمی از خلاصه مطالب اتوماسیون
منبع: ترجمه از وبسایت www.realpars.com
بسیارخوب! خستهنباشید! سپاسگزاریم که بخشی از وقت خود را به مطالعهی این آموزش اختصاص دادید و امیدواریم که برای شما مفید بوده باشد. خوشحال میشویم اگر نظر یا سوالی پیرامون این مبحث داشتید حتما برای ما کامنت بگذارید.
اگر این نوشته برایتان مفید بود لطفا کامنت بنویسید.
واقعا متاسفم واسهی کشور خودم که کلمه ی اتوماسیون یا به انگلیسی automation رو اینقدر توضیحات غیر ضروری دادید اتوماسیون یک کلمة فرانسوی و به معنی خودکار سازی میباشد و اتوماسیون صنعتی به معنی خودکار سازی در صنعت میباشد همین