برای استفاده از انرژی خورشید، شناخت اجزای اصلی سیستم خورشیدی ضروری است. این سیستم متشکل از بخشهای مختلفی است که عملکرد سیستم را ممکن میکند. یکی از اجزای مهم این سیستم، خرید سانورتر مناسب است که تأثیر زیادی در بهرهوری سیستم خورشیدی دارد. در این مقاله با بررسی تمام مراحل نصب، سیمکشی و نکات کلیدی به شما کمک میکنیم که بتوانید بهصورت امن و مطمئن از این سیستم استفاده کنید.
اجزای اصلی سیستم خورشیدی با سانورتر
در اولین گام نصب، باید تمام اجزای سیستم را شناخته و کاربرد هر یک را بدانید. سیستم خورشیدی شامل پنل خورشیدی، اینورتر، باتری، کنترلکنندهی شارژ، کابل و اتصالات و مانیتور است.
پنل خورشیدی (Solar Panel)
پنل اصلیترین قسمت هر سیستم خورشیدی است. این بخش وظیفه دارد با استفاده از سلولهای خورشیدی، جریان متناوب ایجاد کند. این تبدیل، اثر فتوولتائیک نام دارد. از همین جهت به پنل خورشیدی، پنل فتوولتائیک نیز گفته میشود. پنلها معمولاً روی زمین، بام، شیروانی یا بر روی دیرک نصب میشوند. این پنلها در انواع مختلفی تولید و استفاده میشوند. در ادامه 3 نوع کاربردی را معرفی میکنیم.
- پنل مونوکریستالین: این پنل از یک کریستال واحد ساخته شده و قیمت بسیار بالایی دارد. همانطور که انتظار میرود، مونوکریستالین بسیار قدرتمند است و در شرایط کمنور عملکرد بالایی دارد. راندمان این پنل حدود 22درصد گزارش میشود.
- پنل پلیکریستالین: همانطور که از اسم این پنل پیدا است، از چند کریستال تشکیل شده است. پلی کریستال انتخابی مقرونبهصرفه و کاربردی است. زیرا علاوه بر قیمت مناسب، راندمان آن به حدود 16درصد میرسد. این راندمان مربوط به نور مستقیم با رنگ آبی است.
- پنل فیلم نازک: این پنلها راندمانی معادل 10 الی 12 درصد دارند. به همین علت کمتر مورد استفاده قرار میگیرند. مزیت مهم پنل فیلم نازک، این است که انعطاف بالایی دارد. در سطوح منحنی یا حساس به وزن، پنل فیلم نازک میتواند انتخابی مناسب باشد. باید توجه داشت که این پنل عمر کمتری نسبت به انواع دیگر پنل خورشیدی دارد.
اینورتر خورشیدی (Inverter)
اینورتر یکی از مهمترین اجزای سیستم خورشیدی است. اگر این وسیله وجود نداشته باشد، کل سیستم کارایی خود را از دست میدهد. پنل خورشیدی جریان مستقیم ایجاد میکند. این در حالی است که دستگاههای خانگی و صنعتی، همه جریان متناوب مصرف میکنند. اینورتر وظیفه دارد جریان مستقیم (DC) را به جریان متناوب (AC) تبدیل کند.
این قطعه در انواع مختلفی از جمله مرکزی، رشتهای و میکرو اینورتر تولید میشود. اینورتر مرکزی توان بالایی دارد و در پروژههای بزرگ و صنعتی مورداستفاده قرار میگیرد. نوع رشتهای، بسیار پر استفاده و معروف است. از این اینورتر برای مصارف خانگی و کارگاههای کوچک استفاده میشود. از لحاظ مالی نیز صرفهی بیشتری دارد زیرا میتواند از همین اینورتر برای چند پنل استفاده کنید. استفاده از میکرو اینورتر باعث کاهش اثر سایه و افزایش کارایی و بهینگی سیستم میشود.
باتری خورشیدی (Battery Solar)
پنل خورشیدی، نور را به جریان تبدیل میکند؛ اما امکان ذخیرهی آن را ندارد. به همین علت فقط در ساعات آفتابی امکان استفاده از آن فراهم میشود. برای رفع این محدودیت، برخی سیستمها را به شبکه برق متصل میکنند تا در صورت عدم کارکرد پنل، برق موردنیاز تأمین شود. این راهکار به شبکه برق وابسته است و در درازمدت میتواند هزینهها را کاهش بدهد. باتری خورشیدی با ذخیره جریان، در زمان کاهش تابش این نیاز را برطرف میکند. اگرچه استفاده از باتری اختیاری است؛ اما وابستگی به شبکه برق را کاهش میدهد. از طرف دیگر میتواند تأثیرات مثبتی بر هزینهها اعمال کند.
کنترلر کننده شارژ (Charge Controller)
این وسیله ارتباط بین باتری و پنل را مدیریت میکند. اگر در سیستم خود از باتری استفاده نمیکنید، به کنترل نیز نیازی ندارید. این وسیله از تخلیهی کامل و شارژشدن بیش از اندازه باتری جلوگیری میکند. وجود کنترل برای افزایش عمر، کارایی و بهرهوری باتری ضروری است.
کابلها و اتصالات (Wiring and Connectors)
کابلها و اتصالات وظیفه دارند جریان را از پنل خورشیدی به اینورتر و سپس به دستگاههای مصرفکننده و باتری برسانند. ازآنجاکه پنل جریان مستقیم ایجاد میکند، کابل مورداستفاده در این قسمت باید از نوع DC باشد. اتصالاتی که بعد از اینورتر قرار میگیرند نیز از نوع AC هستند. کابلها باید در مقابل UV، گرما و رطوبت مقاوم باشند. استفاده از کابل مناسب و باکیفیت، افزایش ایمنی و کارایی سیستم را تضمین میکند.
سیستم پایش (Monitoring System)
مانیتورینگ با استفاده از یک اپلیکیشن یا سایت، به کاربر امکان میدهد کارکرد سیستم را بررسی کند. میزان ذخیرهی باتری، ایرادات احتمالی و تولید دورهای در این سیستم قابلمشاهده است. سیستم پایش به دو صورت قابلنصب است. نمایشگر LCD روی اینورتر نصب میشود و در نوع دوم، میتوانید از طریق اپلیکیشن یا سایت مانیتورینگ را انجام بدهید.

انتخاب محل نصب اینورتر خورشیدی
انتخاب محل مناسب برای نصب اینورتر خورشیدی بسیار اهمیت دارد. باید مکانی را انتخاب کنید که از تابش مستقیم نور خورشید در امان باشد. همچنین محیط خشک و خنک بهترین انتخاب برای نصب سانورتر است. اینورتر را در محلی نصب کنید که مراحل نصب و تعمیر قابلانجام باشد. نکتهی مهم دیگر برای نصب این است که باید بهصورت عمودی متصل شود. برای داشتن تهویه مناسب لازم است در محل نصب، حداقل 30 سانتیمتر فاصله از اطراف و 50 سانتیمتر از بالا و پایین رعایت شود.
نحوه سیمکشی تا اینورتر و نمودار
برای سیمکشی سانورتر اولین نکتهای که باید در نظر داشته باشید، قطع مدار است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، سیمکشی اینورتر دو قسمت دارد: بخش DC و AC؛ بنابراین اتصال هر بخش، ویژگیها و شرایط خاص خودش را دارد. برای سیمکشی دقیق و صحیح، میتوانید به کاتالوگ مراجعه کرده و طبق دستورالعمل گفته شده مراحل را پیش ببرید.

مراحل نصب فیزیکی اینورتر
برای نصب اینورتر گامهای زیر را طی کنید. البته توجه داشته باشید که نصب دقیق، به متخصصان حرفهای و باتجربه نیاز دارد.
- انتخاب اینورتر خورشیدی مناسب: انواع مختلفی از اینورتر در بازار تولید و عرضه میشود. باتوجهبه نیاز خود و شرایط محیطی مناسبترین نوع سانورتر را انتخاب کنید.
- آمادهکردن شرایط و تجهیزات: برای نصب اینورتر به تجهیزاتی از جمله دریل، پیچگوشتی، سیمچین و… نیاز دارید.
- قطع برق: حتماً پیش از شروع به کار جریان را قطع کنید و از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.
- نصب براکت: براکت اینورتر را در جایی که در نظر گرفتهاید متصل کنید.
- سیمکشی: طبق دستورالعمل پیش بروید و بهصورت ایمن سیمکشی را انجام بدهید. حتماً از برچسبهای استاندارد استفاده کنید تا در صورت بروز هر گونه مشکل، تعمیر و تعویض آسان شود.
- بررسی نهایی: پس از اتمام نصب، بااحتیاط سیستم را به کار بیندازید و خطاهای احتمالی را بررسی کنید.
نکات مهم فنی و اجرایی
برای استفاده از سانورترها باید نکاتی را رعایت کنید. در نگاه اول ممکن است هر نکته، کوچک و بیاهمیت به نظر برسد. اما مجموع این نکات افزایش بهرهوری، ایمنی و سلامت دستگاه را تضمین میکنند.
- در زمان خرید و تحویل کالا، تمامی قطعات و بخشها را بررسی کنید. عدم وجود یک قطعه یا وجود مشکل در یک بخش، کاربرد سانورتر را تحتتأثیر قرار میدهد.
- اینورتر را بهصورت عمود نصب کنید. اگر این امکان وجود نداشت، میتوانید در شیب حداکثر 15 درجه نیز نصب را انجام بدهید.
- در محل نصب، تهویه مناسب را در نظر داشته باشید. اگر نمایشگر روی اینورتر نصب میشود، باید حداقل 100 سانتی متر جلوی نمایشگر خالی باشد.
- از قفل ضدسرقت استفاده کنید تا امنیت تأمین شود.

تفاوت یوپیاس و سانورتر
یوپیاس و سانورتر، هر دو برای تأمین برق استفاده میشوند. اما مهمترین تفاوت آنها این است که خرید یو پی اس برای محافظت از تجهیزات حساس و قطع ناگهانی برق استفاده میشود، درحالیکه سانورتر برای تأمین برق بهجای شبکه برقی مورداستفاده قرار میگیرد.
|
تفاوت |
یوپیاس |
اینورتر خورشیدی |
|
سرعت واکنش |
سریع |
با کمی تأخیر |
|
امکان ذخیرهسازی |
دارد |
دارد |
|
هزینه نگهداری |
بالا |
نسبتاً کمتر |
|
منبع ورودی |
باتری، شبکه برق |
پنل خورشیدی، باتری، شبکه برق |
|
قابلیت توسعه |
دارد |
دارد |
اگر این نوشته برایتان مفید بود لطفا کامنت بنویسید.
آموزش طراحی و ساخت پروژه های الکترونیک و برنامه نویسی میکروکنترلر ها آموزش الکترونیک,آموزش رزبری پای,آموزش راه اندازی ماژول و سنسور,آموزش آردوینو,نرم افزار های الکترونیک, طراحیPCB,برنامه نویسی میکروکنترلرها ARM AVR PIC FPGA